सुरेस मगर/राप्ती पोष्ट
दाङ, साउन । घोराही उपमहानगरपालिका वडा न. १३ कमलघारीका इन्द्र बहादुर खत्री र हर्कमाली खत्री उमेरका हिसावले घरमा आराम गरेर बस्नुपर्ने हो । उहाँका उमेरका मानिसहरु जागिरमा हुँदैनन् अर्थात रिटायर्ड भइसकेका हुन्छन् । तर खत्री दम्पती भने व्यापार गरेर आफ्नो जिविका चलाइरहनुभएको छ ।
वडा नं. १३ कलमघारी घर भएपनि उहाँको हालको बसाई वडा नं. १५ भरतपुरमाछ । यहाँ कोठाभाडा लिएर बस्दै आउनुभएको छ भने जीवन निर्वाहका लागि काम गर्दै आउनुभएको छ । दुवै जनाले चटपटेको व्यापार गर्न थालेको करिब १५÷१६ बर्ष भयो । खत्रीले गरिरहेको चटपटे व्यापारबाट दैनिकी चलेको छ । आफ्नो खर्च, घरभाडा तिर्ने, छोरा र नातीको समेत खर्च यसैबाट चलिरहेको छ ।
चटपटेको व्यापारबाट मासिक कोठा भाडा आठ हजार तिर्दै आएको र छोरा बुहारी र नाति गरि पाँच जनाको परिवारलाई धानिरहेको इन्द्रबहादुरको भनाई छ । दैनिक रुपमा कम्तीमा एक हजार र कहिलेकाँही दुई हजार रुपैया सम्म आम्दानी हुने गरेको र यसैबाट गुजारा चलाइरहेको खत्रीले बताउनुभयो । चटपटेको व्यापार गर्दै गर्दा भेटिनुभएका खत्रीले अरु काम गर्न भन्दा यो काम सजिलो लागेकाले गरेको बताउनुभयो । धेरै तनाव नहुने, सामानका लागि धेरै लगानी पनि लगाउन नपर्ने भएकाले यहि व्यापार रोजेको उहाँको भनाई छ ।
चटपटे व्यापारबाट दैनिक रुपमा बढीमा दुई हजार सम्म आम्दानी मासिक रुपमा ४५ देखि ५० हजारसम्म कमाई हुने गरेको खत्रीको भनाई छ । पछिल्ला केही दिनमा सामानको भाउ बढेकाले समस्या परेको उहाँको भनाई छ । व्यापार कम हुने र सामान महङ्गोमा ल्याउनुपर्ने हुँदा व्यापारले मात्रै धान्न गाह्रो पर्ने अवस्था आएको उहाँको अनुभव छ ।
व्यापारका लागि आवश्यक पर्ने सामान किराना पसलबाट ल्याउने भन्दै केही समय यता तेल, मटर, अन्य मसलाहरु, व्याज, टमाटर लगायतको भाउ अचाक्लि बढेको भन्दै व्यापार गरेर बाँच्न गाह्रो हुने हो कि भन्ने अवस्था आएको खत्रीले बताउनुभयो ।
दिनभर ठेला यताबाट उता लगिरहनुपर्ने भन्दै कहिले राम्रै हुने र कहिलेकाँही व्यापार नै नहुने समस्या रहेको बताउनुभयो । राम्रो व्यापार नहुँदा त अरु केही काम गरौं कि भन्ने सल्लाह बुढा बुढीका बीचमा हुने गरेको उहाँले बताउनुभयो । दिनभर बजारमा एता उता ठेला हिडाउनुपर्दा निकै दुःख हुने गरेको भन्दै सडकमा व्यापार गर्दा मागेर खान नपरेको तर कमाई गरेर केही गरौंला भन्ने अवस्था नरहेको दुःखेसो पोख्नुभयो ।
व्यापार गर्न थालेको १६ बर्षको अवधिमा कहिले राम्रो र कहिले ठिकै भएपनि अहिले सवैभन्दा अफ्ठेरो अवस्था आएको खत्रीको अनुभव छ । कोरोनाकालमा समस्या रहेको भन्दै उहाँले अहिले व्यापारमा प्रतिष्पर्धा बढेको बताउनुभयो । जसले पनि चटपटेको, फुल्कीको व्यापार गर्ने गरेको भन्दै आफूले ग्राहकलाई सन्तुष्टि दिएको दावी गर्नुभयो । आफूसंग चटपटे खाएकाहरु घुमी घुमी आफ्नै ठेलाको चटपटे खान पन पराउने गरेको उहाँको अनुभव छ ।
सडकमा ठेला डुलाएर व्यापार गर्न मन नरहेको भन्दै खत्रीले नगरपालिकाले व्यापार हुने स्थानमा ठेला राख्ने व्यवस्था गरिदिने हो भने राम्रो हुने धारणा राख्नुहुन्छ । अहिले कहिले कता त कहिले कता हिड्नुपरेको भन्दै स्थानीय सरकारले यसका बारेमा चासो नदिएको उहाँको गुनासो छ । विहान देखि बेलुकासम्म सडकमा बसेर व्यापार गर्नुपर्दा कहिले काँही निकै समस्या हुने गरेको उहाँको अनुभव छ । सडकमा बसेर व्यापार गर्न निकै गाह्रो रहेको भएपनि यो आफूहरुको बाध्यता रहेको उहाँको भनाई छ ।
