कृषि, सामाजिक विकास र शिक्षालाई प्राथमिकता
राप्ती पोष्ट
घोराही, असार । घोराही उपमहानगरपालिकाले आगामी आर्थिक वर्षका लागि कृषि, सामाजिक विकास र शिक्षालाई प्राथमिकता राख्दै नीति तथा कार्यक्रम आईतबार सार्वजनिक गरेको छ । उपमहानगरले आगामी आर्थिक वर्ष २०७९÷०८० का लागि पालिकाको समग्र विकास निर्माण, सुशासन र सामाजिक विकासलाई केन्द्रित गर्दै नीति तथा कार्यक्रम ल्याएको हो । दोस्रो नगरसभाको पहिलो अधिवेशनमा प्रमुख नरुलाल चौधरीले नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गर्दै कृषकलाई दिईदै आएको ६० प्रतिशत अनुदानलाई बृद्धि गरेर ८० प्रतिशत दिने व्यवस्था गरेको बताउनुुभयो ।
किसानलाई नियमित प्राविधिक सेवा एवं व्यवस्थापकीय टेवा पु¥याउन उनीहरुलाई परिचयपत्र लागुरिने उहाँले उल्लेख गर्नुभयो । व्यवस्थित तरकारी बजार एवं विक्रि कक्षको व्यवस्था मिलाईने र कृषि योग्य भुमिको नियमित माटो परिक्षण गरिने भएको छ । फलफुल समुहलाई ५० प्रतिशत अनुदानमा विरुमा वितरण गरिने उहाँले बताउनुुभयो । कृतिम गर्भाधान र प्राकृतिक गर्भाधान माध्यमबाट पशुहरुको नश्ल सुधारगरि पशुुहरुको उत्पादन र उत्पादकत्वमा बृद्धि गरिने भएको छ ।
मुल तथा उन्नत बिउ जस्तै, धान, मकै, गँहु, तोरी, मसुरो, प्याज, र आलुमा कृषकलाई दिइदै आएको ६० प्रतिशत अनुदानलाई आगामी आर्थिक वर्षमा बृद्धी गरेर ८० प्रतिशत अनुदान दिने ब्यवस्था मिलाइने भएको छ । कृषि औजार वितरण गर्दा व्यक्तिगत रुपमा कम्तिमा १ बिगाहा वा सो भन्दा भढी जमिनमा खेती गर्ने कृषक र समूहगत रुपमा कम्तिमा १० बिगाहा वा सो भन्दा बढी जमिनमा खेती गर्ने कृषक समूह÷सहकारीलाई प्राथमिकतामा राखी वितरण गर्ने ब्यवस्था मिलाइनेछ।वर्षे फलफुल आँप, लिचि, कटहर, अम्बामा समूह सहकारीलाई ५० प्रतिशत अनुदानमा विरुवा वितरण गरिने भएको छ ।
कुल १८ पृष्ठ र २६८ बुँदामा समेटिएको नीति तथा कार्यक्रममा नगर प्रमुख चौधरीले ‘स्वस्थ पशु स्वच्छ उत्पादन’ अन्तर्गत पशु उपचार, पशु स्वास्थ्य शिवीर र वाझोपन निवारण जस्ता डोर टु डोर किसानमुखी कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिइने भएको छ भने स्वच्छ दुग्ध उत्पादन संरक्षण प्रबर्द्धन वजारिकरणका लागि चिलिङ भ्याट स्थापना गरी मिल्कक्यान वितरण कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिइने भएको छ ।
यस्तै, शिक्षा तर्फ सामुदायिक विद्यालयको शैक्षिक सुधार एवं गुणस्तरीयता कायम गर्न विद्यालय व्यवस्थापन समितिले सामुदायिक विद्यालयका प्र.अ. सँग कार्य सम्पादन सम्झौता गर्ने व्यवस्था मिलाइने भएको छ । राष्ट्रिय शिक्षा नीतिले सम्बोधन गरे बमोजिम पाँचवर्षे नगर शिक्षा योजना तयार गर्ने र नगरस्तरीय संस्थागत तथा सामुदायिक विद्यालयको समग्र वस्तु स्थिती स्पष्ट देखिने गरी विद्यालय प्रोफाइल तयार गरिने भएको छ ।
खेलकुदको समग्र विकासका लागि नगरस्तरीय खेलकुद समिति गठन गरिनेछ साथै खेलका माध्यमबाट घोराहीको चिनारी फैलाउन र खेलाडीहरुको विकास गर्न विद्यालय, वडा स्तरीय तथा नगर स्तरीय मेयर कप फुटबल, उपमेयर कप छात्रा भलिबल, क्रिकेट, ब्याडमिन्टन, राष्ट्रपती रनिङ सिल्ड लगायतका विभिन्न विधाका खेलहरुलाई प्राथमिकता दिई संचालन गरिने भएको छ ।
विद्यालय परिसरलाई वातावरणमैत्री बनाउन परिसर वरिपरि हरियाली प्रवद्र्धन कार्यक्रम संचालन गरिनेछ । साथै विद्यालय परिसर वरिपरि सुर्ती, चुरोट, मदिरा तथा जंक फुड विस्थापन कार्यक्रम संचालन गरिने भएको छ । नगरप्रमुख चौधरीले स्तरीय सडक, भवन, आवास क्षेत्र, औद्योगिक क्षेत्र, खेलकुद मैदान, ग्रामिण सडकहरुलाई जुनसुकै समयमा पनि संचालन योग्य बनाउन पुल, झोलङु्गे पुल तथा कल्भर्ट निमार्णलाई प्राथमिकता दिईएको जानकारी गराउनुुभयो ।
घोराही उपमहानगरपालिकामा स्थायी बसोबास भएका गरिब घरपरिवार परिचयपत्र प्राप्त नागरिकहरुको आधारभूत स्वास्थ्य सेवामा सहज पहुँच विस्तार गर्न उपमहानगरस्तरीय विपन्न नागरिक स्वास्थ्य सहायता कोष स्थापना गरी संचालन गरिने भएको छ । वडाहरुमा जन चेतनामुलक कार्यक्रम, व्यायामशाला तथा योगा, आरोग्य केन्द्र र योग केन्द्रहरु स्थापना गर्न प्रोत्साहित गरिने भएको छ । साथै पंचकर्म तथा शिरोधारा सहितको आयुर्बेद स्वास्थ्य सेवालाई बिस्तार गरिनेछ । आगामी आर्थिक वर्षमा परिक्षणको रुपमा बजार क्षेत्रमा कम्तीमा पनि १ (एक) खुला व्यायामशाला स्थापना गरिने भएको छ ।
नगरको मुख्य बजार क्षेत्रमा बढ्दै गईरहेको ध्वनी, वायु प्रदुषण कम गर्न, सडक दुर्घटना न्युनिकरण तथा यात्रु आवागमनलाई व्यवस्थित गर्न ठुला साधनको लागि बैकल्पिक मार्गको सम्भाव्यता अध्ययन गरि कार्य अगाडि बढाईने पनि उल्लेख छ । ‘घोराही नगर हरित’ भन्ने नाराका साथ अबको पाँच बर्षमा घोराहीलाई हरियाली, शुन्दर र सफा नगर बनाउने नीति तथा कार्यक्रममा उल्लेख छ ।
यस्तै सामुदायीक विद्यालयहरुलाई न्युनतम पुर्वाधारयुक्त बनाउने, सामुदायीक विद्यालयबाट १० र १२ कक्षाको परिक्षामा उच्च अंक प्राप्तगरि उच्च शिक्षामा एमविविएस अध्ययन गर्ने मध्य एक छात्र र छात्रालाई जनही पाँच लाख र बिई अध्ययन गर्ने एक छात्र र छात्रालाई जनही तीन लाखका दरले प्रोत्साहन स्वरुप नगद उपलब्ध गराउने कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिईने समेत नगर प्रमुख चौधरीले उल्लेख गर्नुभयो । विभिन्न संघ संस्था सचारकर्मी, टोलविकास संस्थालाई परिचालन गरी सवै वडाका टोल टोलमा लैगिक तथा घरेलु हिंसा अन्त्यका लागि बहस, पैरवी तथा टोल विकास संस्थाका सदस्यहरुको क्षमता अभिवृद्धिका लागि तालिम गोष्ठी, अभिमुखीकरण, चेतनामूलक अभियान सम्बन्धी कार्यक्रमहरु प्रभावकारी रुपमा संचालन गरिने भएको छ ।
बबई सभ्यता उजागर गर्न तुलसीपुर उपमहानगरपालिकाको सहकार्य समेतमा बबई नदीको उत्पत्ती स्थल घोराही उपमहानगरपालिका वडा नं. १ को सिमलतारा देखि वडा नं. २, ३, ५, ६, ७, ८ र ९ तथा तुलसीपुर उपमहानगरपालिका क्षेत्र सम्म बबई नदी किनाराको दाँया बायाँ सडक निर्माण, तटबन्धन, नदिउकास, सरकारी ऐलानी प्रति जग्गाहरु संरक्षण, वृक्षारोपण तथा अन्य संभाव्य संरचना निर्माण गर्न बृहत बबई कोरिडोर आयोजनाको लागि संभाव्यता अध्ययन गरिने भएको छ । घोराही उपमहानगरले शिक्षा, स्वास्थ्य, कृषि, पर्यटन, पूर्वाधार निर्माणसँगै सामाजिक विकासलाई बिशेष महत्व दिँदै नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत गरेको घोराही उपमहानगरपालिकाले जनाएको छ । प्रस्तुत गरिएको नीति तथा कार्यक्रम नगर सभाबाट पारित भएपछि आगामी १० गते आगामी आर्थिक वर्षका लागि बजेट ल्याउने छ । जिल्लाका अन्य पालिकाले पनि चाँडै नै नीति तथा कार्यक्रम ल्याउने तयारी गरेका छन् ।
