spot_img
spot_img

सेवार खोलाको बाढी बस्तीमा पसेपछि स्थानीय त्रासमा

छबि पुरी/राप्ती पोष्ट

घोराही, असार । श्यामबहादुर वादी दुर्गा भवानी टोलमा बस्न थालेको ११ वर्ष भई सक्यो । यसअघि उहाँलगायत सिंगो दुर्गा भवानी टोलका मानिस हालको सभागृह टोलमा बस्दै आएका थिए । भूमिहीन, सुकुम्बासी बस्तीलाई स्थानान्तरण गरेर घोराही उपमहानगरपालिका वडा नम्बर १३ दुर्गा भवानी टोलमा बसालियो ।

बस्ती सेवार खोलाको किनारमा भएकाले जोखिमयुक्त नै थियो । त्यही जोखिमलाई मध्यनजर गर्दै बस्ती बसाल्ने बेलामा आवश्यक तटबन्ध र सुरक्षाको ग्यारेन्टी दिने कुरा भएको थियो । तर, बुधबार राति सेवार खोलामा आएको बाढीले श्यामबहादुर बादीलगायत सिंगो दलित समुदायको बस्ती नै जोखिममा परेको छ । आउजाउ गर्ने बाटो समेत खोलाले बगाएपछि दुर्गा भवानी टोलसँगको सहज सम्पर्क पनि टुटेको छ ।

‘मैले खाई नखाई, मरी मरी काम गरेर कमाएको पैसाले जोडेको पाँच धुर जग्गामा अहिले खोलाको पानी बगेको छ । जसो तसो गरेर जग्गा किनेको थिएँ । तर बाढीले क्षणभरमै बगाई दियो’ श्यामबहादुरले भन्नुभयो ‘साँझको खाना खाएर बसेको बेला एकाएक आएको बाढीले सबै सपना उडाई दियो । घडेरीमा खोला बगेको छ ।’ बाटोसँग सटेको घडेरी बगेपछि अहिले उहाँ चिन्तामा हुनुहुन्छ ।

बस्तीमा बाढी पस्न थालेपछि रातिको समयमा भागाभाग भएको थियो । बाढीले पानी बस्तीमा आएको थियो । ‘यति ठूलो पानी मैले अहिलेसम्म देखेको थिएन । म मरी गएँ भने त अब सकियो । लालपूर्जामा मैले किनेको जग्गा छ’ श्यामबहादुरले भन्नुभयो ‘तर, खोज्ने हो भने अब खोलामा परेको छ ।’

बस्ती जोखिममा रहेको थाहा पाउँदा पाउँदै समयमा तटबन्ध नगर्दा समस्या निम्तिएको उहाँको भनाई छ । ‘बस्ने बास, खाने गास राम्रो भएको भए गरिव जनताले किन दुख पाउँथे र ?’ उहाँले भन्नुभयो । सोही ठाउँका रवि नेपाली बादी पनि बस्तीमा बाढी पसेपछि निकै चिन्तामा हुनुहुन्छ । बस्ती स्थानान्तरण गर्ने बेलामा उचित तटबन्ध गरिदिने, ढुक्कका साथ बसाल्ने भनेर आश्वासन दिनेहरुले वाचा भुल्दा अहिले आफुहरुले दुख पाएको रविले बताउनुभयो । ‘काम समयमा गरिदिएको भए बस्ती नै जोखिममा पर्नुपर्ने अवस्था आउने थिएन । आज हामीले पाएको दुखमा खै कसले साथ देला र ? बर्खाको बेलामा सेवार खोला बस्तीमा सोझिएको छ । अझ कति क्षति गर्ने हो ठेगान छैन । समयमा ख्याल गरिदिएको भए खाज यो हविगत हुने थिएन’, रविले भन्नुभयो ।

बुधबार रातिको बाढी बस्तीमा बाढी पस्दा रातभर सिंगो गाउँ नै नसुतेको उहाँले बताउनुभयो । सेवार खोलामा आएको बाढी तीव्र गतिमा बग्ने भएकाले क्षति पनि धेरै गरिरहेको उहाँको भनाई छ । गाउँ समाज अहिले विपदमा परेकाले सरोकार सबैले ध्यान दिनुपर्ने उहाँ बताउनुहुन्छ । २ सय ५० घरधुरी रहेको दुर्गा भवानी टोलका जनता त्रासमा बसेको उहाँले बताउनुभयो ।
‘बर्खायाम अझै रहेको हुँदा बस्ती जोगाउन नेताहरुले हिजोका दिनमा गरेका वाचा नभुल्न हामी आग्रह गर्छौँ, उहाँले भन्नुभयो ‘हामीलाई तटबन्धन गरेर सुरक्षित बासस्थानको व्यवस्था गर्ने भनेर आश्वासन दिएपनि अहिले धोका भएको छ । यसमा हामी निकै दुखी छौँ ।’

सोही ठाउँकी तारा नेपालीले बस्तीमा सेवार खोलाको बाढी पस्दा सबै त्रासमा रहेको बताउनुभयो । ‘एकाएक आएको बाढीले रातभर भागाभाग बनायो । बालबच्चा, अशक्त, जेष्ठ नागरिकलाई निकै दुृःख भयो । पोका पुन्तरा बोकेर सुरक्षित स्थानमा गयोँ, रातभर निदाएनौँ’ ताराले भन्नुभयो ‘ निकै क्षति भएको छ, हामी त्रासमा छौँ, यसको बारेमा अब राज्यले ध्यान दिनुपर्छ । हामी निकै मारमा परेका छौँ । सिंगो बस्ती नै कति बेला खोलामा जाला भन्ने जस्तो भई सक्यो ।’ बाटो, घडेरी सबै खोलाले बगाएर बस्तीमा पस्ने अवस्था आएको उहाँले बताउनुभयो । रातिको समयमा आएको ठूलो बाढीले गाउँ नै त्रासमा रहेको उहाँले बताउनुभयो । बाढीले लगातार माटो काटिरहेको छ । ढिस्को खसिरहेकाले बस्ती थप जोखिममा परेको छ ।

रातिको बाढीले दुर्गा भवानी टोलमा क्षति गरेपछि बिहान घोराही उपमहानगरपालिकाको विपद व्यवस्थापन शाखाले अस्थायी रुपमा पानीको निकास दिने गरी पूर्व तर्फ पानी मोड्ने काम गरेको छ । पानीको ठूलो भाग पश्चिमतर्फबाट बगिरहेकाले फेरि ठूलो बाढी आए बस्तीमा बाढी पस्ने जोखिम उत्तिकै छ । हालको अवस्थामा पानी विभाजन गरेर दुई तिर बगाउने काम भएको विपद व्यवस्थापन समिति संयोजक भानसिं बुढाले जानकारी दिनुभयो ।

वडा नम्बर १३ का वडा अध्यक्ष डुल्लुराम पोख्रेलले वडा नम्बर १३ मा सेवार खोलाले ठूलो असर गरेको बताउनुभयो । रातको समयमा आएको बाढीले क्षति पुर्याएको उहाँले बताउनुभयो । बस्तीमा बाढी पसेको थाहा पाउनासाथ प्रहरी, टोल विकास संस्था, वडा, पालिकालगायतले बस्तीका मानिसलाई सुरक्षित स्थानमा सार्ने काम भएको उहाँले बताउनुभयो ।

सेवार खोलाले घोराही १३ को बराह खानेपानीको पाईप पनि फुटाई दिएको छ । खानेपानीको पाईप फुटाई दिएपछि अहिले बराह खानेपानी विरतणमा पनि समस्या आएको उहाँले बताउनुभयो । सेवार खोलाले घोराही १६ को सर्रामा पनि उत्तिकै क्षति गरेको छ । घोराही तुलसीपुर सडक खण्ड अन्तरगत सेवार खोलामा बनाईएको अस्थायी डाईभर्सन बगाई दिँदा सडक नै अवरुद्ध बन्न पुगेको छ । अहिले घोराहीको रतनपुर, अटोभिलेज, सेवार खोलामा सडक अवरुद्ध भएपछि सवारीसाधन घोराहीको रतनपुर–अटोभिलेज–बाहुनडाँडा–करौतीडाँडा हुँदै चल्ने गरेका छन् ।

सेवार खोलाले खेतीयोग्य जमिन पनि थुप्रै कटान गरिरहेको घोराही १६ सर्राका भुवन चौधरीले बताउनुभयो । उहाँले भर्खरै छर्नु भएको धानको ब्याडसमेत खोलाले बगाएको छ । खेती गर्न छरेको धानको ब्याड खोलाले बगाएपछि अब खेत बाँझै हुने अवस्था आएको उहाँले बताउनुभयो । ब‘ल्लतल्त खेतीपातीको समय शुरु हुँदै थियो खोलाले ब्याड पनि बगाई दियो । खेत खोला बनेको छ । अब कहाँ धान रोप्ने अनि खाने भन्ने अवस्था आएको छ’, उहाँले भन्नुभयो ‘जोखिम देख्दादेख्दै समयमा तटबन्ध नगरी दिँदा ठूलो क्षति भएको छ । अब कसलाई यो दुख सुनाउनु र ?’  विगत वर्षहरुमा सेवार खोलाले यति क्षति गरेको थिएन । जसका कारण पनि खोला नजिकका बस्तीका मानिस मौन थिए । तर, यो पटकको बाढीले पुर्याएको क्षतिमा सेवार खोला नजिकका बासिन्दा त्रसित बनेका छन् ।

spot_img
spot_img
सम्बन्धीत समाचार
थप समाचार
spot_img

चर्चित समाचार