प्रेस काउन्सिलद्वारा थारु भाषाको आचारसंहिता लोकार्पण
राप्ती पोष्ट
दाङ, चैत । प्रेस काउन्सिल नेपालले विभिन्न भाषामा आचार संहिता प्रकाशित गर्ने क्रममा थारु भाषाको पत्रकारिता आचारसंहिता लोकार्पण गरेको छ । प्रेस काउन्सिल नेपालले सोमबार दाङको घोराहीमा आयोजित थारु भाषाको पत्रकारिता र आचारसंहिता विषयक गोष्ठिमा थारु भाषाको पत्रकार आचारसंहिताको लोकार्पण गरिएको हो ।
प्रेस काउन्सिल नेपालका अध्यक्ष बालकृष्ण बस्नेतको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रममा घोराही उपमहानगरपालिकाका प्रमुख नरुलाल चौधरीले आचार संहिता पुस्तीकाको लोकार्पण गर्नुभएको थियो । प्रेस काउन्सिलले यस अघि नेपाली, नेवारी र मैथली भाषामा आचार संहिताको पुस्तक प्रकाशित गरेकोमा पछिल्लो पटक थारु भाषामा पनि आचार संहिता पुस्तीका प्रकाशन गरेको हो । थारु भाषामा पत्रकारिता गर्ने र आम पाठकलाई यसले आचार संहिता पालनामा सघाउ पुराउने विश्वास गरिएको छ ।
कार्यक्रम थारु भाषाको पत्रकारिताको अवस्था र चुनौतीका बारेमा र थारु भाषामा पत्रकारिता आचार संहिता पालनाको अवस्थाका बारेमा आधार पत्र प्रस्तुत गरिएको थियो । कार्यक्रममा बोल्दै घोराहीका मेयर चौधरीले थारु भाषामा लेखपढको अभ्यास बढाउन आवश्यक रहेको भन्दै उपमहानरपालिकाले थारु भाषालाई कामकाजीको भाषा बनाए पनि ब्यवहारमा लागु गर्न चुनौती देखिएको बताउनुभयो ।
उहाँले उपमहानगरपालिकाले थारु भाषामा पाठ्यक्रम तयार पारेको भन्दै उहाँले आगामी शैक्षिक सत्रदेखी ऐच्छिकरूपमा पठनपाठनमा ल्याउने तयारी भएको बताउनुभयो । चौधरीले थारु भाषा संकटमा पर्दै गएको भन्दै यसको जगेर्नाका लागि थारु भाषामा पत्रकारिता गर्नेहरुले मात्रै भूमिका खेलेर नहुने बताउनुभयो । थारु भाषामा पत्रकारिता गर्नका लागि भाषा आवश्यक पर्ने भन्दै सवैभन्दा पहिले भाषाको संरक्षणका लागि लाग्न आग्रह गर्नुभयो ।
नेपालमा रहेका सयौं भाषा भाषी मध्य कतिपय संकटको अवस्थामा रहेको भन्दै लोप हुने भाषालाई जोगाउनका लागि सवै लाग्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो । पाठ्यक्रममा थारु भाषालाई ऐच्छिक विषयका रुपमा राख्नुपर्ने भन्दै अरुले पनि थारु भाषा सिक्न चाहेको खण्डमा त्यो अवसर सवैले पाउनुपर्ने धारणा राख्नुभयो ।
कार्यक्रममा बोल्दै नेपाल पत्रकार महासंघका केन्द्रिय अध्यक्ष विपुल पोख्रेलले भाषालाई जोगाउने काम व्याकरणले गर्ने भन्दै व्याकरण बनाउने तर्फ लाग्न सुझाव दिनुभयो । उहाँले नागरिकलाई सशक्त बनाउने पहिलो दायित्व पत्रकारिताको रहेको भन्दै यसका लागि सिंगो पत्रकारिता जगत लाग्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो । उहाँले नेपाल पत्रकार महासंघ सवै भाषाका संचारमाध्यमहरु सशक्त बनुन भन्ने अभियानमा रहेको बताउनुभयो ।
कार्यक्रममा बोल्दै दाङका प्रमुख जिल्ला अधिकारी हिरालाल रेग्मीले थारु भाषा लोप हुदै जान थालेको बताउनुभयो । बाह्य संस्कृतिको अनुशरण गर्नुले पनि भाषा र संस्कृतीमा चुनौती थपिएको भन्दै उहाँले भाषा, कला संस्कृतीलाई बचाउन सञ्चार क्षेत्रको ठुलो भूमिका हुने बताउनुभयो । उहाँले नेपालमा संचारले राम्रो भूमिका खेल्न सक्दा समाज पनि राम्रो रुपमा अघि बढ्ने धारणा राख्नुभयो ।
कार्यक्रममा प्रेस काउन्सिलका अध्यक्ष बालकृष्ण बस्नेतले आचार संहिताको पालना गर्ने काम पत्रकारको रहेको भन्दै आचार संहितालाई कानुन भन्दा माथि राखेर पालना गर्नुपर्ने बाउनुभयो । उहाँले विभिन्न भाषा भाषिका संचारमाध्यमहरु संकटमा रहेको भन्दै संकटमा रहेका संचारमाध्यमलाई कसरी जगेर्ना भन्ने बारेमा प्रेस काउन्सिलले ध्यान दिने बताउनुभयो । उहाँले कसैले पनि प्रश्न उठाउन नसक्ने गरी पत्रकारिता गर्न पनि सवै पत्रकारहरुलाई आग्रह गर्नुभयो ।
अर्को प्रसंगमा बोल्दै अध्यक्ष बस्नेतले काउन्सिलले कतिपय सन्दर्भमा सामाजिक सञ्जालमा पनि निगरानी बढाउँदै लगेको जानकारी दिनुभयो । उहाँले पत्रकारिताबाट समाजले धेरै आशा गरेको भन्दै समाजलाई कुन बाटोमा लैजाने भन्ने बारेमा पत्रकारहरुले भूमिका निर्वाह गर्नुपर्ने बताउनुभयो ।
कार्यक्रममा थारु भाषाको पत्रकारिताको अवस्था र चुनौतीका विषयमा आधार पत्र प्रस्तुत गर्दै डा. कृष्णराज सर्वाहारीले थारु भाषाको सञ्चार माध्यमहरू खुम्चिदै गएको बताउनुभयो । दुई सय बढी थारु पत्रकारहरू रहेपनि सञ्चार माध्यम सामूहिकतामा जान नसक्दा चुनौती थपिएको उहाँको भनाइ थियो ।
यसैगरी पत्रकार लक्की चौधरीले थारु भाषाको पत्रकारिता विषयक आधार पत्र प्रस्तुत गर्नुभयो । उहाँले थारु भाषामा पत्रकारिता गर्नेहरुले आचार संहिता पालनामा ध्यान दिएको पाइएको बताउनुभयो । प्रस्तुत गरिएका आधार पत्र मध्य सर्वहारीले प्रस्तुत गर्नुभएको कार्यपत्रको टिप्पणि कुलविर चौधरीले गर्नुभएको थियो भने चौधरीले प्रस्तुत गर्नुभएको आधार पत्रको टिप्पणि पत्रकार ठाकुरसिंह थारुले गर्नुभएको थियो ।
कार्यक्रममा प्रेस चौतारी नेपालका केन्द्रिय उपाध्यक्ष सविन प्रियासन, राप्ती साहित्य परिषदका अध्यक्ष टिकाराम उदाशी, पत्रकार केपी घिमिरे लगायतले बोल्नुभएको थियो । कार्यक्रममा दाङ लगायत विभिन्न जिल्लाका थारु पत्रकारहरुको सहभागिता रहेको थियो । काउन्सिलका सदस्य शरद अधिकारीको स्वागत मन्तव्यबाट सुरु भएको कार्यक्रमको सञ्चालन काउन्सिलका प्रवक्ता दीपक खनालले गर्नुभएको थियो ।
