छबि पुरी /राप्ती पोष्ट
घोराही, कात्तिक । आवश्यक बजेट विनियोजन हुन नसक्दा घोराहीमा निर्माणाधीन आधुनिक बधशालाको काम अलपत्र परेको छ । घोराहीमा मासु पसल व्यवस्थितसँगै एकद्वार प्रणालीबाट स्वच्छ र सफा मासु बिक्रीवितरण गर्ने उद्देश्यले निर्माण सुरु भए पनि पूरा हुन सकेको छैन । लामो समयसम्म वधशाला निर्माणको काम नहुँदा निर्माण भएका भवन जीर्ण बन्न थालेका छन् ।
करीव पौने तीन बिगाहा जग्गामा पाँच वर्ष अघि बधशाला बनाउन डिपीआर बनाउने काम गरिएको थियो । डिपीआर अनुसार व्यवस्थित बधशाला बनाउन १० करोड ७१ लाख लाग्ने देखियो । लुम्बिनी प्रदेश सरकारले जिल्लास्थित भेटरीनरी अस्पताल तथा पशुसेवा विज्ञ केन्द्र मार्फत काम अघि बढाउन भन्दै पहिलो वर्ष प्रदेश सरकारले तीन करोड बजेट विनियोजन गर्यो । क्रमागत रुपमा काम गर्ने गरी परेको बजेटको ठेक्का टेण्डर गरेर कामको थालनी भयो ।
खान योग्य पशुचौपाया अर्थात, खसी, भेँडा, राँगाको व्यवस्थित बध गरी एकीकृत रुपमा बिक्रि गर्न सकियोस् भनेर घोराही उपमहानगरपालिकाले प्रदेश सरकारको सहयोगमा आर्थिक वर्ष २०७६–०७७ बाट कामको थालनी भएपनि सेवार खोलाको किनारमा बन्दै गरेको बधशालामा सो रकमले एउटा प्रशासनिक भवन, तीन वटा अलग अलग ब्लकको घर बनेका छन् । तर ती घर अहिले प्रयोगमा छैनन् । यत्तिकै ठडिएका छन् । सटरसहितको दुई वटा ब्लकमा बनाईएका घरमा मासु बिक्रिका लागि विविधीकरण गर्न बनाइएको हो ।
घोराहीमा मासु पसलहरुलाई व्यवस्थितसँगै एकद्धार प्रणालीबाट स्वच्छ र सफा मासु बिक्री वितरण गर्ने उद्देश्यले निर्माण सुरु भएको बधशाला अलपत्र परेसंगै स्वच्छ र सफा मासु उपभोग गर्ने उपभोक्ताको चाहना पनि अलपत्र परेको छ । आर्थिक वर्ष २०७६–०७७ मा गुरुयोजना बनाएर आर्थिक वर्ष २०७७–०७८ बाट वधशाला निर्माणको काम सुरु भएपनि बजेट अभावका कारण विगत दुई वर्षदेखि अलपत्र अवस्थामा पुगेको छ ।
घोराही उपमानगरपालिका वडा नम्बर १४ कपासीस्थित निर्मावधशालाको काम विगत दुई वर्षदेखि काम रोकिएको कपासी टोल विकास संस्थाका कोषाध्यक्ष दलबहादुर वलीले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार पशु वधशालाका लागि प्रशासनिक भवन, पशु चेकजाँच गर्ने कक्ष, वध गर्ने दुई वटा टहरा, मासु बिक्री गर्ने सटर निर्माण गरिएको छ । मासु बजारलाई व्यवस्थित गर्ने गरी वधशाला निर्माणको कामलाई अघि बढाएको भए पनि बजेट नहुँदा अहिले वधशाला निर्माणकै काम हुन सकेको छैन । बजारमा छरिएर रहेका मासु पसललाई व्यवस्थित गर्ने र उपभोक्तालाई स्वच्छ र सफा मासुको व्यवस्था गर्ने उद्देश्य अनुसार लुम्बिनी प्रदेश सरकारको ७५ प्रतिशत र घोराही उपमहानगरपालिकाको २५ प्रतिशत लागतमा निर्माण सुरु भएको थियो ।
जस अन्तर्गत वधशालाका लागि प्रशासनिक भवन, पशु चेकजाँच कक्ष र मासु बिक्रीका लागि १० वटा सटर निर्माण गरिए पनि बाँकी संरचना निर्माण हुन नसक्दा अलपत्र परेको छ । गुरुयोजना अनुसार वधशाला निर्माणका लागि करिब १० करोड रुपियाँको स्टिमेट भए पनि अहिलेसम्म करिब तीन करोड रुपियाँ खर्च भइसकेको घोराही उपमहानगरपालिका सहरी विकास, पूर्वाधार तथा भवन मापदण्ड कार्यान्वयन महाशाखा प्रमुख इन्जिनियर युवराज पौडेलले जानकारी दिनुभयो ।
उहाँका अनुसार प्रदेश सरकारको डेढ करोड र घोराही उपमहानगरपालिकाको ६० लाखभन्दा बढी खर्च भइसकेको छ । उक्त रकम प्रशासनिक भवन, पशु चेकजाँच कक्ष, मासु बिक्री कक्षसँगै डिपिआर बनाउनमा खर्च भएको महाशाखा प्रमुख पौडेलले बताउनुभयो । उहाँका अनुसार वधशाला स्थलमा पशुपंक्षी राख्ने खोर, पानीका लागि ओभरहेड ट्याङ्की, पशुको स्वास्थ्य परीक्षणका लागि आवश्यक उपकरणलगायतको व्यवस्था गर्नुपर्ने भए पनि बजेट अभावका कारण गर्न सकिएको छैन । गत वर्ष घोराही उपमहानगरपालिकाको बजेटबाट डिप बोरिङ खन्ने काम गरिए पनि बाँकी काम हुन सकेको छैन ।
घोराहीमा दैनिक एक हजार पाँच सयदेखि दुई हजारसम्म मासु खपत हुने भए पनि वधशाला नहुँदा मासुको बजार व्यवस्थित हुन सकेको छैन । बधशाला निर्माणको काम सक्ने गरी रोल्पा निर्माण सेवा र लक्ष्मीपूजा कन्स्ट्रक्सनले ठेक्का पाएका थिए । भौगोलिक रुपमा बधशाला स्थल उपयुक्त रहेको छ । वातावरणीय रुपमा पनि स्थल उपयुक्त भएकाले यसको पूर्णताका लागि पालिकाले सम्बिन्धत निकायमा चाँडो भन्दा चाँडो पहल गरेर काम अघि बढाउन टोलबासीको आग्रह छ ।
बजारमा छरिएर रहेका मासु पसलहरुलाई व्यवस्थित गर्ने र उपभोक्तालाई स्वच्छ र सफा मासुको व्यवस्था गर्ने उद्देश्य अनुसार प्रदेश सरकारले घोराही उपमहानगर पालिकासँगको सहकार्यमा बधशाला निर्माणको काम अघि बढेको थियो । जसअन्तर्गत बधशालाका लागि प्रशासनिक भवन, पशु जाँच कक्ष र मासु विक्रीका लागि १० वटा सटरहरु निर्माण गरिएपनि बाँकी संरचनाहरु निर्माण हुन नसक्दा अलपत्र परेको छ ।
गुरुयोजना अनुसार बधशाला निर्माणका लागि अहिलेसम्म करिव तीन करोड रुपैयाँ बराबरको मात्रै काम भएको घोराही उपमहानगरपालिका सहरी विकास, पूर्वाधार तथा भवन मापदण्ड कार्यान्वयन महाशाखा प्रमुख इन्जिनियर युवराज पौडेलले जानकारी दिनुभयो । उहाँका अनुसार उक्त रकम प्रशासनिक भवन, पशुजाँच कक्ष, मासु विक्री कक्षसँगै डिपिआर बनाउन खर्च भएको छ । अझै करीव ८ करोड बढीको लागतमा संरचना निर्माणका काम बाँकी रहेको महाशाखा प्रमुख इन्जिनियर पौडेलले बताउनुभयो । बधशालाका लागि बजेट विनियोजन भई समयमै काम सम्पन्न भएको भए अहिले सो क्षेत्र चलायमान भई सक्थ्यो । तर, खोलाको किनारमा अहिले बनेका केही संरचना यत्तिकै उभिएका छन् । करोडौको लगानी प्रयोग विहीनको अवस्थामा छ ।
दैनिक दुई हजारदेखि २५ सय केजीसम्म मासु खपत हुने घोराही बजारमा बधशाला नहुँदा मासुको बजार व्यवस्थित हुन नसकेको मासु व्यवसायीहरु बताउँछन् । एकीकृत रुपमा मासुका लागि बध गरेर बजारमा पठाउन सकेमा घोराही बजारको सौन्दर्यतामा टेवा पुग्ने भएपनि लक्षित काम अहिले बजेट अभावमा रोकिएको छ । अधूरो कामलाई पूर्णता दिएर बधशाला संचालनमा ल्याउन सरोकार निकायले आग्रह गर्दै आएका छन् ।
