कर्मचारी र प्राध्यापक संघ संगठनको विरोध
राप्ती पोष्ट
दाङ, साउन । नेपाल संस्कृत विश्व विद्यालय विवादको भूमरीमा परेको छ । विश्व विद्यालयको केन्द्रिय कार्यालयमा तालावन्दी हुनु सामान्य घटना जस्तै भएको समयमा उप कुलपति प्रा.डा. यादवप्रकाश लामिछानेले कुल सचिव माधव अधिकारीलाई निलम्वन गरेको घटनाले उग्र रुप लिएको छ । विश्व विद्यालयमा उपकुलपति लामिछानेले गरेका कृयाकलापको विरोध गरेपछि कुल सचिव अधिकारीलाई अनधिकृत रुपमा निलम्वन गरिएको छ । सूचना चुहाएको भन्ने आरोप लगाएको भनिएपनि विश्व विद्यालयसंग सम्वन्धित कर्मचारी संगठन, प्राध्यापक संघ लगायतले अनियमित कृयाकलाप ढाकछोप गर्न कुल सचिवलाई निलम्वन गरेको आरोप लगाएका छन् ।
गएको असार २७ गतेका दिन कुल सचिवलाई निलम्वन गर्दा गोप्य निर्णयहरु विपक्षिलाई सार्वजनिक गरेको लगायतका आरोप लगाइएको छ । जवकी नेपाल संस्कृत विश्वविद्यालय कर्मचारी संघका इकाईहरुले संयुक्त ध्यानाकर्षण पत्र सार्वजनिक गर्दै विश्व विद्यालयका उपकुलपतीले गरेका कृयाकलापहरु सार्वजनिक गरेका छन् । बाल्मीकि विद्यापीठका अध्यक्ष बसन्ती जोशी, जनता विद्यापीठका अध्यक्ष शरद रेग्मी, शारदा विद्यापीठका अध्यक्ष तिर्थराज पाठक, केन्द्रिय कार्यालयका अध्यक्ष सीता गौतम, जनकहजारी विद्यापीठका अध्यक्ष हीरा झा, कालिका संस्कृत विद्यापीठका अध्यक्ष विजय सापकोटा, यालना विद्यापीठका अध्यक्ष शशिकान्त झा, रुरु संस्कृत विद्यापीठका राजेन्द्र जवरा, पिण्डेश्वर विद्यापीठका राजकुमार खवासर विन्दुबासिनी संस्कृत विद्यापीठका अध्यक्ष दुर्गारमण पराजुलीले संयुक्त विज्ञप्ती जारी गर्नुभएको छ ।
उहाँहरुले भन्नुभएको छ ।‘विगत केही समयदेखि नेपाल संस्कृत विश्वविद्यालय, केन्द्रीय कार्यालयमा भएका गतिविधिहरूका सम्बन्धमा हाम्रो गम्भीर ध्यानाकर्षण भएको छ । केन्द्रीय कार्यालय लगायतका विभिन्न निकायहरूमा भएका तालाबन्दीहरू आ.व.को सालतमामी हुँदासमेत खुल्न सकेका छैनन् । उल्टै तालाबन्दी थप हुँदै गएका छन् । विश्वविद्यालय सभाको बैठक गरी आगामी आर्थिक वर्षको बजेट समेत पास हुन सकेको छैन । विश्वविद्यालयका नियमित क्याकलापहरूसमेत हुन नसकिरहेको विद्यमान परिस्थितिमा विश्वविद्यालयका पदाधिकारीहरू जिम्मेवाररूपमा हातेमालो गरी अगाडि बढ्नुपर्नेमा उल्टै एक आपसमा वैयक्तिक द्वन्द्व गर्दै विश्वविद्यालयलाई ध्वस्त पार्ने दुष्प्रयास भइरहेको छ ।’
आर्थिक अनियमितताको आरोपमा उपकुलपतिद्वारा कुलसचिवलाई निलम्बन गरी तत्काल नियोजित तरिकाले आफ्नो पदको दुरुपयोग गरी कार्यालयभन्दा बाहिर अमुक ठाउँमा कार्यकारी परिषद्को बैठक राखी आफ्ना आसेपासेलाई करारमा ठाडो भर्ति गर्ने तथा जथाभावी बहुवा (का.मु.) दिनेजस्ता गैरजिम्मेवार चरित्रले संस्थाको कदापी हित गर्दैन । ध्यानाकर्षण पत्रमा भनिएको छ । ‘आर्थिक लगायत अनियमितताको आरोप लगाई उपकुलपतिबाट कुलसचिवलाई गरिएको निलम्बनलाई उपकुलपतिका पछिल्ला कामकारबाहीले निलम्बनको औचित्य पुष्टि हुन नसकेको हाम्रो ठम्याइ छ । अतः हामी यस्ता अवैधानिक र गैरजिम्मेवार कृयाकलापको घोर भत्सना गर्दछौं ।’
कुल सचिव अधिकारीलाई गोप्य सूचना चुहाएको भनि लगाइएको आरोपको मुख्य विषय जथाभावी बढुवा र करारमा ठाडो भर्ति गरिएको विषय नै रहेको बताइन्छ । अधिकारीले उपकुलपतिले गोप्य तरिकाले आसेपासेलाई भर्ति गर्न थालेको भन्ने सुचना सार्वजनिक गर्नुभएको थियो । ध्यानाकर्षण पत्रमा भनिएको छ । ‘करिव २५ वर्षसम्म पनि यसै विश्वविद्यालयमा एउटै पदमा कर्मचारीहरू कार्यरत रहेका छन् । भखरै सम्पन्न विज्ञापनका प्रकृयामा धेरै पदहरूको विज्ञापन छुटेको छ, विज्ञापन भएका धेरै पदहरूमा समेत उम्मेदवार सफल हुनसकेका छैनन् । विश्वविद्यालयमा कर्मचारीहरूका धेरै पदहरू रिक्त समेत रहेको अवस्थामा भएका कर्मचारीहरूबाटै तत्काल विश्वविद्यालयका निकायहरूमा आवश्यक व्यवस्थापन गर्नुपर्ने र रिक्त रहेका पदहरूमा विज्ञापन गरी नयाँ कर्मचारीहरूको पदपूर्ति तथा बहुवाको प्रकृया सुचारू गर्नुपर्नेमा उल्टै चोरबाटो प्रयोग गरी अनियमित तरिकाले आफ्नै पदाधिकारीलाई समेत कारवाही गरी व्यक्तिगत लाभका लागि संस्थालाई गम्भीर रूपमा हानी हुने गरी गरिएका बस किमिसका निर्णयहरूले पदाधिकारी तथा कार्यकारी परिषद्का सदस्यहरूको चरित्र समेत उदानी गरेको छ ।’
ध्यानाकर्षण पत्रमा भनिएको छ । ‘अतः हामी विश्वविद्यालका कुलपति सम्माननीय प्रधानमन्त्रीज्यू एवं सहकुलपति माननीय शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधिमन्त्रीज्यूको समेत यस सम्बन्धमा गम्भीर ध्यानाकर्षण गराउदै तत्काल नेपाल संस्कृत विश्वविद्यालयका उपकुलपति, शिक्षाध्यक्ष तथा कार्यकारी परिषदका सदस्यहरूले अवैधानिक तरिकाले गरेका सम्पूर्ण निर्णयहरू खारेज गरी विश्वविद्यालयलाई व्यवस्थित तरिकाले सुचारू गराउनका लागि जोडदार माग गर्दछ । अन्यथा तपसिलका हामी इकाई समिति अध्यक्ष कर्मचारीहरूको हकहितका लागि सशक्त संघर्षमा उत्रन बाध्य हुने व्यहोरा समेत अवग गराँदछौं । हाम्रो मागलाई बेवास्ता गरिएमा त्यसबाट उत्पन्न परिस्थितिको जिम्मेवारी विश्वविद्यालयका पदाधिकारी स्वयम्ले लिनुपर्ने छ ।’ ध्यानाकर्षण पत्रमा भनिएको छ ।
यसैगरी नेपाल संस्कृत विश्व विद्यालय प्रगतिशील कर्मचारी संगठनले पनि विज्ञप्ती जारी गरेर कुलसचिव अधिकारीमाथि गरिएको कारवाहीको विरोध गरेको छ । अध्यक्ष गणेशबहादुर वली र सचिव दुर्गाप्रसाद न्यौपानेले विज्ञप्ती जारी गरेर उपकुलपति लामिछानेले नेपाल संस्कृत विश्व विद्यालय प्राध्यापक संघले पनि विज्ञप्ती जारी गरेर उप कुलपतिले विश्व विद्यालयमा नियोजित रुपमा ताला बन्दी गर्न लगाएर करारमा कर्मचारी नियुक्ती गर्ने र योग्यता नपुगेकालाई जिम्मेवारी दिने काम गरेको आरोप लगाएको छ । प्राध्यापक संघका अध्यक्ष प्रा. डा. मुकुन्दप्रसाद लामिछाने र महासचिव सह प्राध्यापक डा. नारायण प्रसाद बरालले विज्ञप्ती जारी गरेर उपकुलपतीले गरेको कार्यको विरोध गर्नुभएको छ । उहाँहरुले जारी गरेको विज्ञप्तीमा अवैध तरिकाले गरिएका नियुक्ती बदर गर्न माग गरिएको छ । साथै लालमणि पाण्डेयको संयोजकत्वमा गठित उच्चस्तरिय छानविन समितिले दिएको प्रतिवेदन सार्वजनिक गर्न र कार्यान्वयन गर्न माग गरिएको छ ।
एउटै सरकारको पालामा नियुक्ति लिएका उपकुलपति र कुल सचिव आपसमा बसेर समस्या समाधान गर्नुपर्नेमा विषय छताछुल्ल पारेको बुझाई जानकारहरुको छ । उपकुलपति लामिछानेले भने ‘अधिकारीले परीक्षा नियन्त्रण कार्यालयको दोस्रो तला, प्रिफेक्ट भवन, कर्मचारी शिक्षक आवास, उपकुलपति कार्यालयलगायतका निर्माणमा आर्थिक अनियमितता भएको मुद्दा अख्तियारमा विचाराधिन रहेको र आर्थिक अनियमितता रोक्न उपकुलपतिले पटक पटक कदम चाल्दा अटेरी गरेको जो निलम्बनको कारण बन्यो ।’ भन्नुभएको छ । यसैगरी ‘विश्वविद्यालयको बिरुद्धमा सर्वोच्च अदालतमा दायर मुद्दामा कार्यकारी परिषद्को माइन्युटको फोटोकपी प्रयोग भएको । विश्वविद्यालयको ऐनमा कार्यकारी परिषदको माइन्युटको संरक्षण गर्ने अधिकार कुलसचिवलाई रहेको र माइन्युट दुरुपयोग भएको र यही निलम्बनको कारण बन्यो ।’ भन्नुभएको छ । उपकुलपतिले लगाएको अर्को गम्भिर आरोप त के छ भने ‘नेकपा एमालेका महासचिव शंकर पोखरेलका बहिनी जुवाइसमेत रहेका एमाले दाङका अध्यक्ष शिवकुमार आचार्यले आफ्नी दिदी सासूका छोरा रजिष्टार निलम्बनमा परेको निर्णयको बिरुद्धमा अनेरास्ववियु लगाएर तालाबन्दी गर्न लगाउनुभयो,’ भन्ने रहेको छ ।