समकालिन र अग्रज लगायत पाँच दर्जनलाई सम्मान
राप्ती पोष्ट
घोराही, जेठ । घोराही उपमहानगरपालिकाको वडा नं. ५ अर्थात साविक धर्ना गाविसमा पर्ने सिसौपुरमा शुक्रबार बेग्लै रौनक थियो । खासै चहल पहल नुहने यहाँ वडा नं. ५ का जेष्ठ नागरिकहरुको जमघट थियो । वडाका विभिन्न गाउँबाट ७० नाघेका जेष्ठ नागरिकहरु, वरपरका गाउँलेहरु बर र पिपलको छहारीमा बसिरहनुभएको थियो । यो गाउँ दङाली कम्युनिष्ट आन्दोलनका नक्षेत्र नेत्रलाल पौडेल अभागीको गाउँ हो । अभागीको घर नजिकै रहेको सिसौपुर चोकमा आयोजना गरिएको कार्यक्रममा सहभागि हुनका लागि महिला, बालवालिका, जेष्ठ नागरिक र राजनीतिक व्यक्तित्वहरु सहभागि हुनुभएको थियो ।
सहिद नेत्रलाल पौडेल अभागी स्मृति प्रतिष्ठानको आयोजनामा पहिलो पटक धर्नामा कार्यक्रम आयोजना गरिएको थियो । कहिले देउखुरी, कहिले काठमाडौं, कहिले बर्दिया र कहिले सल्यान पुगेर कार्यक्रम गरिरहेको नेत्रलाल पौडेल स्मृति प्रतिष्ठानले पहिलो पटक नेत्रलाल पौडल अभागीको घर नजिकै गएर कार्यक्रम गरेको थियो । कार्यक्रममा नेत्रलालसंग संगै पढेका, संगै संगत गरेका, संगै हाँस खेल गरेका साविक गाउँ विकास समितिका जेष्ठ नागरिकहरुलाई सम्मान गरिएको थियो । कार्यक्रममा नेकपा एमालेलाई संस्थागत गर्नका लागि भूमिका खेलेका गाउँपाटि कमिटीका पूर्व सचिव र अध्यक्षहरुलाई सम्मान गरिएको थियो ।
नेत्रलाल पौडेल अभागीको ४० औं स्मृति दिवसका अवसरमा आयोजना गरिएको कार्यक्रममा विद्यालयस्तरिय कविता प्रतियोगिता आयोजना गरिएको थियो । जसमा हाइलाइट्स बोर्डिङकी विनिता केसी प्रथम, महेन्द्र मावि धर्नाका रितु पुरी दोस्रो र तुफानी बोहोरा तेस्रो हुनुभएको थियो । विभिन्न विद्यालयमा अध्ययनरत १३ जनाले प्रतियोगितामा भाग लिएका थिए ।
प्रतिष्ठानका अध्यक्ष शंभु गौतमको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रमको उद्घाटन घोराही उपमहानगरपालिकाका प्रमुख नरुलाल चौधरीले गर्नुभएको थियो । उहाँले नेत्रलाल गरिव र निमुखाका नेता हुनुहुुन्थ्यो भन्दै गरिव र उत्पीडितको हित गरेका कारणले गर्दा आज पनि नेत्रलालको सँझना भइरहेको बताउनुभयो । उहाँले नेत्रलालले देखाएको बाटोमा आज हजारौं जना निर्भिकतापूर्वक हिडिरहेको बताउनुभयो । नेत्रलाल पौडेल अभागीले गरेको योगदानको कदर गर्दै आज धर्नामा विकास पुगिरहेको उहाँको धारणा थियो ।
कार्यक्रममा बोल्दै नेकपा एमालेका पोलिटव्युरो सदस्य तथा पूर्व सभाषद शान्ता चौधरीले गरिव जनताको हितमा काम गरेका कारणले गर्दा नै आज पनि नेत्रलाल सवैको प्यारो भएको बताउनुभयो । उहाँले कम्युनिष्टहरु कस्तो हुनुपर्छ ? कस्तो व्यवहार गर्नुपर्छ । कस्तो जिवन दर्शन अंगाल्नुपर्छ भन्ने कुरा नेत्रलालाई पढेपछि थाहा हुने उहाँको धारणा थियो ।
उक्त अवसरमा नेत्रलाल पौडेलकी धर्मपत्नी विष्णु पौडेलले नेत्रलालसंग विताएका क्षणहरुको सँझना गर्नुभयो । उहाँले पंचायती व्यवस्थाको अन्त्यका लागि हिड्नु भएका नेत्रलालले पाएको दुःख र भोगेका कठिनाइको सँझना गर्नुभयो । उहाँले जतिवेला पनि मृत्यु हुन सक्ने र सरकारी दमनमा पर्न सक्ने जोखिम बोकेर नेत्रलालले राजनीति गरेको बताउनुभयो । श्रीमान राजनीतिमा होमिदा आफूले कष्टका साथ घर सम्हालेको स्मरण पनि उहाँले गर्नुभयो ।
नेत्रलाल पौडेलका बारेमा जानकारी दिंदै प्रतिष्ठानका सदस्य तथा प्रगतिशील लेखक संघका केन्द्रिय सल्लाहकार पद्मप्रसाद शर्माले नेत्रलाल पौडेलले साहित्य, राजनीति, समाजसेवा, शिक्षाका माध्यमबाट योगदान गरेको चर्चा गर्नुभयो । २००१ साल मंसिर ६ गतेका दिन जन्मनुभएका नेत्रलालको निधन २०४१ साल जेठ ६ गतेका दिन भएको मानिन्छ । उहाँ पार्टी कामको शिलशिलामा काठमाडौं जाने क्रममा देउखुरीको नर्तीभन्दा उत्तरतर्फको जंगलमा मृत्यु बरण गर्नुभएको थियो । अर्घाखाँची र दाङका विभिन्न विद्यालयमा अध्यापन गर्नुभएको साथै राजनीतिक यात्राका क्रममा महत्वपूर्ण योगदान पु¥याएको चर्चा शर्माले गर्नुभएको थियो ।
कार्यक्रममा प्रगतिशील लेखक संघका केन्द्रिय सदस्य, प्रेस काउन्सिलका सदस्य शरद अधिकारी, नेकपा एमाले केन्द्रिय अनुशासन आयोगका सदस्य छविलाल वली, नेकपा एमाले दाङका सचिव मनोहर बुढाथोकी, नेपाली काँग्रेसका विष्णुमणि दाहाल, माओवादी केन्द्रका मदन डिसी, स्वतन्त्र पार्टीका नुमबहादुर केसी लगायतले बोल्नुभएको थियो । प्रतिष्ठानका सचिव कुलबहादुर केसीले संचालन गर्नुभएको कार्यक्रममा कोषाध्यक्ष सरस्वती खत्रीले स्वागत मन्तव्य व्यक्त गर्नुभएको थियो ।
कार्यक्रममा सहिद नेत्रलाल पौडेलकी धर्मपत्नी विष्णु पौडेललाई पनि सम्मान गरिएको थियो । यसैगरी पुराना कम्युनिष्ट नेता देविराम परियारले धर्ना वडा पार्टी कमिटीका लागि भवन निर्माण गर्न एक कट्ठा जमिन उपलव्ध गराउने घोषणा पनि गर्नुभएको थियो । कार्यक्रममा विभिन्न नृत्यहरु प्रस्तुत गरिएको थियो ।