केएल बुढाथोकी
दाङ, २२ जेठ । घरको उत्तरतिर तीन कठ्ठा जग्गामा कागतीको मनोरम बगैंचा छ । लहरै रोपिएका सर्लक्क बढेर झुम्म परेका बोटहरुमा फूल र फल पनि उत्तिकै छन् । हरियाली एवं मोहक कागती बगैंचामा पुग्दा जो पनि रमाउँछ ।
यो दृष्य घोराही १७ गुलरिया निवासी राष्ट्रिय जनमोर्चाका नेता सुरेश थापाको घर परिसरको हो । लकडाउनको यो सकसमय समयमा कागती बगैंचामा रमाउँदै थापाका दिनहरु बितिरहेका छन् ।
हिजो आज उहाँलाई राजनीतिले त्यति छोएको छैन । सधैको व्यस्त राजनीतिक जीवनबाट केही फुर्सद मिलेको जस्तो भएको छ । राजनीतिमा देखिएका उतार चढावको चिन्ता छ तर लकडाउनले घरमा आएपछि उहाँको दैनिकी फेरिएको हो । भन्नुहुन्छ “ हिजो आज फूल र फल लागेका कागती बगैंचामा टहल्दा आनन्द अनुभूति हुन्छ । शरीरमा एक किसिमको उर्जा र पुनर्ताजगी पैदा हुन्छ ।“
करीब ५ वर्ष पहिले नेता थापाले ३ कठ्ठा जग्गामा स्थानीय जातको बाह्रमासे कागतीका ५५ बिरुवा रोप्नुभएको थियो । राजनीतिमा पूर्णकालीन भएको हुँदा कागती खेतीमा खास समय दिन सक्नुभएको थिएन । समयमा सिंचाइ, मल, औषधि, गोडमेल लगायत अन्य हेरचाह गर्न नसक्दा कागतीका बिरुवा अपेक्षाकृत सप्रन सकेका थिएनन् । त्यसमा पनि उहाँमा कागती खेतीबारे राम्रो ज्ञान पनि थिएन ।
कोरोना कहरसंगै जब पहिलोपटक देशमा लकडाउन शुरु भयो जिल्ला बाहिर रहेका नेता थापा घरमा आउनुभयो । घरमा आएपछि उहाँको काम कागतीका बिरुवा स्याहार्ने हुन थाल्यो । थापा भन्नुहुन्छ । “गत वर्षको लकडाउनमा बल्ल मैले कागतीका विरुवा स्याहार्न पाएँ । मल र औषधि हालेर गोडमेल गरें । त्यसपछि बल्ल कागती सप्रिए ।“
वि. सं. २०४६ पछि राजनीतिमा सक्रिय रहनुभएका थापा यो वर्षको लकडाउनमा फेरि आफ्नो कार्यक्षेत्रबाट घर फर्किनुभएको छ । र फेरि कागती खेतीको स्याहारमा जुटनुभएको छ । शुरुका वर्षहरुमा त्यति राम्रा नभएका कागतीका बोट अहिले रहर लाग्दा भएका छन् । प्रायः सबै बोटहरुमा फल लागेका छन् । कागतीको व्यवसायिक खेती गर्ने योजना विस्तारै मूर्त बन्दै गएकोमा नेता थापा केहीहदसम्म संतुष्ट र रोमान्चित देखिनुहुन्छ ।
आफ्नो अनुभव र केही सोधखोजले नेता थापाले अब कागती खेतीबारे धेरै ज्ञान हासिल गर्नुभएको छ । कागती खेतीका लागि उहाँमा थप जाँगर र उत्साह जागेको छ । लगत्तै थप दुई कठ्ठामा कागती रोप्ने तयारीमा हुनुहुन्छ । “खाल्डा खनेर तयार गरिसकेको छु । अब केही दिनमै बिरुवा रोप्ने तयारीमा छु ।“ नेता थापाले भन्नुभयो । करिव १० वर्ष अघि तत्कालीन कृषि विकास कार्यालय घोराहीमा व्यवसायिक खेतीबारे बुझ्न जाँदा नेता थापालाई वागबानी अधिकृत टिकाराम चौधरीले कागती खेती गर्न सल्लाह दिनुभएको थियो । अधिकृत चौधरीले कागती खेतीका लागि दाङको माटो उपयुक्त भएको र बजार पनि राम्रो भएको बताएपछि नेता थापाले कागती खेती गर्ने सोच बनाउनुभयो । कागती खेती गर्ने सोच दस वर्षअघि बनेपनि नेता थापाले त्यसको पाँचवर्षपछि मात्र कागती खेती शुरु गर्नुभयो ।
कागतीमा फल लाग्न शुरु गरेपछि उत्साहित र आनन्दित भएका नेता थापालाई यो कागती बगैंचाको स्वच्छ र मनोरम वातावरणले लकडाउनको सकस पनि बिर्साएको छ । अचेल श्रीमती कृष्णा रानासहित कागतीकस बोटहरुसंग रमाउँदै दिन बिताइरहनुभएको छ । यो संगै नेता थापाले राजनीति र उत्पादनसंग जोडिएर समाजलाई एउटा सुन्दर सन्देश पनि दिन सफल हुनुभएको छ ।
